Meer dan veertig soorten vis dreigen de komende jaren uit de Middellandse Zee te verdwijnen, blijkt uit recent onderzoek ... pdf ... van de internationale natuurorganisatie IUCN. De voornaamste oorzaak daarvan is overbevissing. Ocean 2012, een samenwerkingsverband dat de overbevissing in Europa terug wil dringen, maakte er een mooie datavisualisatie van. De cijfers zijn schokkend.
In de trailervisserij gebruiken sommige boten sleepnetten met een opening van maar liefst drieëntwintigduizend vierkante meter. Dat is even groot als vier voetbalvelden, en goed voor meer dan vijfhonderd ton vis. Daarnaast worden in de lange lijn visserij 1,4 miljard haken gebruikt. En: garnaalvissers die met sleepnetten werken, gooien 80 tot 90 procent van hun vangst terug in zee. Dood.
De consumptievissen tonijn en zeebaars zijn mogelijk over vijf jaar niet meer te vinden in de Middellandse zee. Ook lopen alle soorten haaien en roggen en zeker twaalf 'gewone' graatvissen het gevaar uit de zee te verdwijnen, staat in het rapport van de IUCN.
Overbevissing door vissersboten die met enorme sleepnetten de zee leegtrekken is de voornaamste boosdoener, zegt een woordvoerder van het IUCN in Nederland.
De netten die soms wel 2,5 kilometer lang zijn, nemen veel meer vis mee dan wordt verkocht, zegt de woordvoerder. Naar schatting 40 procent van de gevangen vis bestaat uit deze zogeheten bijvangst. Ook slepen de netten de zeebodem kapot en vervuilen de boten het zeewater.
Aan banden
Er zijn verscheidene Europese regelingen die de visvangst aan banden leggen, de zogeheten visquota, zegt de woordvoerder. "Maar deze zijn vaak veel te ruim. Er wordt veel meer gevist dan dat er nieuwe vissen bijkomen. Ook worden de quota heel slecht nageleefd. Onze Noordzee raakt ook steeds leger", zegt de woordvoerder. "Negen van de tien vissen die in de Noordzee worden gevangen, zijn niet volgroeid. Dat geeft aan hoe groot het probleem is."
Uitwijken
"Nederlandse en andere Europese vissersboten wijken daarom uit naar de kust van West-Afrika en de Middellandse Zee om te vissen", aldus de woordvoerder. "Overbevissing voor de kust van West-Afrika is ook een groeiend probleem. Vergunningen om daar te vissen zijn veel minder duur dan in de Middellandse Zee."
De IUCN wil dat er beschermde zeereservaten komen en dat er veel meer onderzoek wordt gedaan naar hoeveel er precies wordt gevist en door wie. Daarnaast legt de organisatie de verantwoordelijkheid bij de viseter.
"Verantwoorde visconsumptie is één van de manieren waarop we allemaal kunnen meehelpen om de vissoorten te beschermen."
Begin april stelde Eurocommissaris Maria Damanaki (Visserij) een nieuw controlesysteem voor de visvangst in werking. De EU-lidstaten kunnen door het systeem efficiënt optreden tegen illegale praktijken.
