The sea, once it casts its spell,
holds one in its net of wonder forever.

Jacques Cousteau

28/02/2013

Kniertje


Kniertje is een armoedige vissersweduwe uit Scheveningen, wier man en twee zoons zijn overleden op zee. Haar overgebleven zoons zijn Geert en Barend, twee volwassen mannen die niet in de voetsporen van hun vader willen treden. Geert streeft ernaar marinier te worden en Barend is te bang voor water om ooit op zee te gaan.

Wanneer Reder Bos, één van de machtigste mannen van het dorp, een dikke verzekering weet af te sluiten voor het afstandse schip Op hoop van zegen, dwingt hij Kniertjes zoons lid te worden van de bemanning.

Geert raakt betrokken bij een vechtpartij als een man zijn verloofde beledigt in een bar. De gevolgen zijn enorm: hij verliest zijn recht ooit plaats te nemen bij de krijgsmacht. Geert houdt zijn hoofd hoog en keert terug naar zijn huis in Scheveningen. Kniertje is werkster bij de familie Bos, maar verdient niet genoeg om rond te komen. Hoewel onlangs een schip aan de haven is teruggekeerd met enkele overleden matrozen aan boord, smeekt ze haar zoons mee te gaan met de Op hoop van zegen. Ze kan het geld dat ze ermee zullen verdienen namelijk goed gebruiken en voor haar bestaat geen andere wereld dan het vissersbestaan.

Geert en Barend zien er tegenop de zee op te gaan. Geert heeft ruzie met Bos gekregen en wil in eerste instantie niet zijn werknemer zijn, terwijl Barend er van overtuigd is dat het schip doorgerot is. Kniertje drijft haar zin door en uiteindelijk gaan de mannen met tegenzin mee. Er gaan een aantal rustige weken voorbij. Op een avond breekt er echter een ernstige storm uit. De vrouwen in het dorp vrezen dat hun mannen op zee een verdrinkingsdood tegemoet gaan. Hun angst blijkt later de waarheid te zijn als Barend aangespoeld is teruggevonden.

Als Kniertje op de hoogte wordt gesteld van de tragische dood van haar zoon, stort ze volledig in. De inwoners gaan ervan uit dat de rest van de bemanning ook het loodje heeft gelegd. Ze proberen het verlies op hun eigen manier te verwerken. Sommigen verwijten Bos, omdat hij enkele mannen gedwongen heeft de zee op te gaan. De eerder strenge en kille Bos toont voor het eerst sympathie voor Kniertje en probeert haar te steunen, terwijl er nog geen woord is van de resterende mannen op zee.