The sea, once it casts its spell,
holds one in its net of wonder forever.

Jacques Cousteau

14/02/2013

De parel


Een parel is een hard, rond voorwerp dat door bepaalde weekdieren (hoofdzakelijk oesters, soms slakken) wordt gemaakt, en dat opgevist wordt om als sieraad te dienen. De glans van parels hangt van de reflectie en de breking van het licht in de doorzichtige lagen af. Naarmate de laagjes dunner en talrijker zijn, is de glans fijner.

Parels worden verkregen door parelduikers en parelkwekers. Parels zijn vaak rond, maar soms ook onregelmatig van vorm. Traanvormige parels worden vaak als hanger gebruikt. Onregelmatig gevormde parels worden gebruikt in kettingen.

De parel is een edel produkt van de levende natuur. Het is een sieraad van de zee, meren en snelstromende beken. Overal waar schelpdieren leven, dus ook in zoetwater, worden parels gevormd. Het betoverende kleurenspel, de onweerstaanbare glans en het feit dat de mens haar niet hoeft te slijpen of te polijsten maakt de parel tot een kostbaar kleinood en sieraad.

Helaas zijn de natuur of 'orient' parels zeldzaam geworden. Parels worden tegenwoordig dan ook voornamelijk gekweekt. Een zogenaamde cultivéparel is een echte parel, waarvan het groeiproces in gang is gezet door menselijke tussenkomst. De meeste cultivéparels komen uit Japan, zoetwaterparels voornamelijk uit China.

Parels leven op als ze zo veel mogelijk op de huid worden gedragen. Helaas zijn er ook stoffen die de typische, zachte parelglans verminderen. Zuren zijn hier ook een voorbeeld van, maar ook transpiratie, cosmetica, haarlak en parfum. Wanneer parels van tijd tot tijd met een vochtige doek alleen water, (nooit een chemisch wasmiddel) glanzen ze weer als vanouds.

De geboorte van een parel


Een parel begint zijn leven wanneer een vreemd object de schelp van de oester binnendringt en niet meer naar buiten kan.


Om zijn zachte lichaam te beschermen, zullen de cellen binnenin de oester een effen en harde massa vormen.


Na twee à drie jaar laag na laag af te zetten, indien de oester overleeft, wordt een wonderbare parel gevormd.


Echt of Imitatieparels?

Echte parels zowel zoetwater als cultuurparels, voelen eerst koud aan en passen zich dadelijk aan je lichaamswarmte aan. Een imitatieparel blijft steeds op kamertemperatuur en is in verhouding ook lichter van gewicht.

Wanneer je een echte parel tegen je tanden wrijft ervaar je een zandkorrelig effect (Ruw) omdat je kalk tegen kalk wrijft. Een valse daarentegen voelt erg zacht aan (Glad).

Visueel merk je bij geboorde echte parels een perfect zuivere boorrand, terwijl die bij valse iets afgeronde is, alsof de parel een beetje wegsmolt tijdens het boren.

Echte parels zijn zonder menselijke bijdrage natuurlijk ontstaan. Als toevallig een ander deeltje in de schelp binnen dringt, beschermt de schelp zich hier zelf tegen. Dat is het begin van de parel. Aan de binnenkant van de buitenschaal bevindt zich in de zogenaamde mantel van de schelp het weefsel dat in staat is parelmoer te produceren, het epitheelweefsel. Aan de binnengedrongen deeltjes hechten zich epitheelcellen en deze vormen de parellagen. Als alleen het begrip parel, zonder de toevoeging "gekweekte" genoemd wordt, zou het zich volgens de regels om een echte parel moeten handelen andere begrippen, die de echtheid onderstrepen, zijn natuurlijke parel of oriëntparel. Vroeger mocht men een parel alleen als oriëntparel aanduiden als die uit de Perzische Golf kwamen, één van de bekendste vindplaatsen van echte parels. Vandaag de dag zijn echte parels zo zeldzaam dat het begrip parel ook voor gekweekte parel gebruikt wordt, zonder het begrip gekweekt te noemen.

Slakkenparel


Strombus Gigas

Gewoonlijk verwacht men dat een parel door schelpen (zoet en zout waterschelpen) en door oesters (zout waterschelpen) geproduceerd worden. Maar er zijn ook uitzonderingen: parels die door slakken geproduceerd worden. Heel zeldzaam zijn zogenaamde paars- en conchparels, die de slak Strombus Gigas produceert. In 1000 slakken vindt men misschien 1 parel.

Perfect zou deze egaal en intensief paars zijn. Deze extreme zeldzaamheid heeft zijn prijs. Nog zeldzamer zijn de onvormige parels uit Haliotis. Ze tonen sterke kleuren uit het hele spectrum. Deze kleuren zijn ook zo in slakkenhuizen voorhanden. Delen van slakkenhuizen zelf worden tot kleurrijke sieraden verwerkt, die deels met het begrip zeeopaal aangeboden worden. Wetenschappelijke begrippen zijn: M. S. A. P. S. Ook zogenaamde Melo parels uit de verschillende Melo slakken hebben een zeldzaamheidswaarde, nog meer als ze de begeerde kleuren oranje, geel of paars hebben.